Wat zijn landverhuizers?
Landverhuizers zijn mensen die hun geboorte land verlaten om zich in een nieuw land te gaan vestigen. De term landverhuizers werd tot ongeveer 1931 veel gebruikt om mensen aan te duiden die vertrokken naar Amerika.
Daarna werd het woord vervangen door de verzamelnaam migranten. Waneer we het hebben over migranten dan hebben we het over emigranten en immigranten.
Het Landverhuizersmuseum
Wim Pijbes sprak voor het eerst publiekelijk over het Landverhuizersmuseum op maart 2018, in het Vara-programma De Wereld Draait Door.
In het programma vertelde hij dat de Stichting Droom en Daad in samenwerking met de Gemeente Rotterdam een zak geld ter beschikking heeft gesteld om Rotterdam nog mooier te maken. Dat juichen wij van Mooi Rotterdam natuurlijk alleen maar toe.
Een van de initiatieven die daar uit voortkomt is het Landverhuizersmuseum.
Op de website van BNNVARA vind je het gehele fragment.
Vanaf de Wilhelminakade in Katendrecht hebben ruim 3 miljoen mensen Europa verlaten om de oversteek te maken naar Amerika. Hotel New York is daar nog steeds het levende bewijs van. Het gebouw is ooit neergezet als hoofdkantoor van de Holland America lijn.
Aan de overkant van Hotel New York staan de Fenix loodsen. Op de eerste verdieping van de Fenix loods komt het Landverhuizersmuseum.
Door een combinatie van foto’s, videomateriaal en objecten uit die periode zal een sfeer worden opgebouwd die de bezoeker in staat zal stellen om zelf te voelen hoe het voor de landverhuizers moet zijn geweest om alles achter te laten. Een unieke reis door de tijd.
Wie in 2017 de zeer indrukwekkende migranten tentoonstelling in La Triennale di Milano heeft bezocht, weet dat er niet veel nodig is om een dergelijke sfeer op te wekken.
De opening van het Landverhuizersmuseum staat gepland voor 2023. Of het museum uiteindelijk ook daadwerkelijk onder die naam gaat openen staat nog niet helemaal vast.
Het Landverhuizersmuseum scoort eerste topstuk
De Nachtwacht van de fotografie noemde Wim Pijbes de foto met de naam The Steerage.
De foto is in 1907 gemaakt door de Amerikaanse fotograaf Alfred Stieglitz (1864-1946) op weg van New York naar Bremen. De schepen die naar America vertrokken gingen uiteraard ook weer terug.
Op dergelijke terugreizen vervoerde de schepen landverhuizers die de toegang tot America werd geweigerd. Ook namen de schepen vakmensen mee terug naar Europa waarvan de twee-jarige verblijfsvergunning was verlopen of het project was afgerond.
De familie Stieglitz was aan boord omdat zij familie en vrienden in Europa gingen bezoeken.
De foto geeft heel mooi weer hoe de sfeer aan boord in die tijd moet zijn geweest.
The Steerage is zo beroemd dat het zelfs een eigen wikipediapagina heeft gekregen. De foto zal een belangrijke rol gaan spelen in het Landverhuizersmuseum.
Het leven van een landverhuizer
Dat het leven van een landverhuizer niet altijd even makkelijk was, tonen deze beelden uit het archief van het Maritiem Museum in Rotterdam.
Het wordt nog even afwachten hoe het er allemaal uit gaat zien en wat de definitieve naam van het museum gaat worden. Maar het staat nu al vast dat er opnieuw een uniek museum in Mooi Rotterdam bij gaat komen.
Ma Yansong van het Chinese architectenbureau MAD Architects, heeft voor het museum een nieuw uitkijkpunt ontworpen die de Fenixloods een bijzondere uitstraling zal geven.
De keuze voor een Chinese architectenbureau is niet geheel toevallig. De wijk Katendrecht, waar de Fenixloods staat, was vroeger een van de grootse Chinatown’s in Europa.
Hoewel de naam Ma Yansong in Nederland misschien nog niet zo bekend is, is hij een zeer ervaren architect die al meerdere musea heeft ontworpen.
Het Landverhuizersmuseum is een van de drie nieuwe musea waar in Mooi Rotterdam aan gewerkt word. Het zal een mooie toevoeging zijn aan de lange lijst van musea in Rotterdam.